अभिमानाचें तोंड काळें । दावी बळें अंधार ॥१॥
लाभ न्यावा हातोहातीं । तोंडी माती पाडोनि ॥ध्रु.॥
लागलीसे पाठी लाज । जालें काज नासाया ॥२॥
तुका म्हणे कुश्चळ मनीं । विटंबनीं पडिली तीं ॥३॥
अर्थ
अभिमानाचे तोंड काळे व्हावे कारण अभिमान आत्मस्वरूपाच्या ठिकाणी सर्व मीच आहे असा भ्रम, अंधार निर्माण करतो. अभिमान आपल्याला होणाऱ्या परमार्थसुखाला हातोहात पळून नेतो व तोंडत दुःखाची माती घालतो. अभिमान झाला की आपल्या ठिकाणी लाज निर्माण होते व लाज निर्माण झाली की आपण संतांना शरण जात नाही व संतांना शरण गेलो नाही तर आपल्या हातून चांगले कर्म घडत नाही आणि चांगले कर्म घडू नये यासाठी जणू लाज उत्पन्न होत असते. तुकाराम महाराज म्हणतात ज्यांच्या मनात पाप आहे कुश्चळपणा आहे अशी माणसे विटंबनेच्या डोहात पडतात.
वाचा : सार्थ तुकाराम गाथा
अभंग विडिओ स्वरूपात पहा .
संत तुकाराम अँप डाउनलोड करा.