गुरू नानक देव हे शीख धर्माचे संस्थापक गुरू आहेत. नानक यांचा जन्म आजच्या पाकिस्तानातील लाहौर जवळ तळवंडी येथे १५ एप्रिल १४६९ रोजी एका हिंदू कुटुंबात झाला. या गावाला आता ननकाना साहिब असे म्हटले जाते. देशभर गुरू नानक यांचा जन्म दिन प्रकाश दिन म्हणून कार्तिक पौर्णिमेच्या दिवशी साजरा केला जातो.गुरू नानक लहानपणापासूनच धार्मिक होते. लहानपणी मौंजीबंधनावेळीच त्यांनी जानवे घालायला नकार दिला होता. ज्ञानप्राप्तीनंतर शीख धर्माच्या तत्वज्ञानाचा प्रचार व प्रसार करण्यासाठी त्यांनी देशभर यात्रा केली. जगभरातील धार्मिक स्थळांनाही त्यांनी भेटी दिल्या.
सर्वसामान्यांमध्ये देव, धर्माबाबत जागृती निर्माण करण्यासोबतच त्यांनी शीख धर्माची शिकवण दिली गुरू नानक यांनी आयुष्यभर हिंदू व मुस्लिम धर्मियांना एकतेचा संदेश दिला. त्यांनी त्या काळात केवळ भारतभ्रमणच नव्हे तर इराकमधील बगदाद आणि सौदी अरेबियात मक्का- मदिनेचीही यात्रा केली होती. अनेक अरब देश त्यांनी पालथे घातले होते.गुरू नानक यांची मानवतावादावर दृढ श्रद्धा होती. त्यांचे चिंतन धर्माच्या सत्य व शाश्वत मुल्यांचे मूळ होते. म्हणूनच जात-धर्म या पलीकडे जाऊन सर्वांनी एकत्र यावे अशी त्यांची इच्छा होती. एकदा बेई नदीतून स्नान केल्यानंतर बाहेर आल्यावर त्यांनी ‘कुणीही हिंदू नाही आणि कुणीही मुसलमान नाही, सर्व जण मानव आहोत’, असा नारा दिला होता. हे जग बनविणारा एकच इश्वर आहे, असे त्यांचे म्हणणे होते. धर्म हे दर्शन आहे, दिखावा नाही, अशी त्यांची धारणा होती.त्यासाठी अनेक केंद्राची साखळी निर्माण केली. त्यांनी एकता, श्रद्धा व प्रेमाचे तत्वज्ञान मांडले. ते क्रांतिकारी विचारांचे होते. त्यांनी नवीन विचारधारेचा प्रचार केला.
करतारपुर गुरुद्वारा गुरुनानक समाधी – गुरु नानक है १७ करतारपुर मध्ये राहिले. २२ सप्टेंबर १५३९ रोजी त्यांचा मृत्यू झाला आणि करतारपुर मध्ये त्यांचीसमाधी बांधण्यात आली त्यास करतारपुर गुरुद्वारा असे म्हणतात. करतारपुर हे पाकिस्तानच्या नारोवाल जिल्ह्यात पाकिस्तानच्या पंजाब मध्ये स्थित आहे. हा गुरुद्वार रावी नदीच्या जवळ आहे. हा गुरुद्वारा भारत-पाकिस्तान सीमा पासून तीन किलोमीटर लांब आहे
मान्यतांनुसार
नानकजींनी शेवटचा श्वास घेतला तेव्हा त्यांचे शरीर स्वतःच अदृश्य झाले आणि काही फुले तिथेच राहिली. यापैकी अर्धी फुले सीखांनी ठेवली होती आणि त्यांनी हिंदू नित्यक्रमाने गुरु नानक जी यांचे अंतिम संस्कार केले आणि करतारपूरच्या गुरुद्वारा दरबार साहिब येथे नानकची समाधी बांधली.
त्याच वेळी, अर्धा फुले पाकिस्तानच्या पंजाब प्रांतातून मुस्लिम भाविकांनी घेतली आणि त्यांनी गुरुद्वारा दरबार साहिबच्या बाहेर अंगणात मुस्लिम प्रथेनुसार एक मकबरा बांधला.
गुरु नानक जी यांनी आपले लेखन आणि प्रवचने पुढील गुरू म्हणजेच त्यांचे शिष्य भाऊ लहना यांच्या हस्ते दिली या ठिकाणी पृष्ठांवर दिली आणि शिष्य नंतर गुरु अंगद देव म्हणून ओळखले जाऊ लागले.
या पानांमध्ये सर्व गुरुंची निर्मिती जोडली गेली आणि दहा गुरूंच्या नंतर या पानांना शीख धर्माचे मुख्य शास्त्र मानले जाणारे गुरु ग्रंथ साहिब असे नाव देण्यात आले.
१,३५,६०० रुपये खर्च करून तयार करण्यात आलेल्या या गुरुद्वाराची रक्कम पाटियालचे महाराज सरदार भूपिंदर सिंग यांनी दान केली होती, नंतर पाकिस्तान सरकारने १९९५ मध्ये दुरुस्ती केली आणि ती २००४ साली पूर्ण झाली जवळच असलेली रावी नदी देखील त्याच्या देखभालमध्ये बरीच अडचणी निर्माण करते. साल २००० मध्ये पाकिस्तानने सीमेवर पूल बांधून भारतातून येणाऱ्या सीख यात्रेकरूंना व्हिसा-मुक्त प्रवेश देण्याचा निर्णय घेतला. सन २०१७ मध्ये, भारतीय संसदीय समितीने म्हटले आहे की परस्पर संबंध इतके खराब झाले आहेत की कोणत्याही प्रकारचे कॉरिडॉर शक्य नाही. भारत सरकार आंतरराष्ट्रीय सीमेपर्यंत पंजाबच्या गुरदासपूरमध्ये करतारपूर कॉरिडोर तयार करेल. गरुणानक देव यांनी करतारपूर स्थायिक केले. तेथे नानकची माती देखील आहे.
करतारपुर गुरुद्वारा गुरु नानक समाधी
शेतमालाची मोफत जाहिरात करण्या साठी कृषी क्रांती ला अवश्य भेट द्या
ref: wikipedia
