संत निळोबाराय (लळित)
२७४
असों चरणावरी तुमच्या ठेऊनियां मन । करुनियां कीर्तन रुपीं तुमचियां दृष्टी ॥१॥
होईल ते हो कैसी आमुची गती । नणों योगयुक्ति तप साधन दुसरें ॥२॥
सांगितलें संती करा नामाचा घोक । नलगे मग आणिक कृपा करील श्रीहरी ॥३॥
निळा म्हणे विश्वासें त्या राहिलों ठायी । ठेऊनियां पायीं जीवभाव सकळ ॥४॥
२७५
उचित अनुचित आम्ही नेणों नेणतीं । सर्वोविशीं मूढचि मती विदीत असावें ॥१॥
म्हणोनियां आतां कृपादृष्टी अवलोका । वैकुंठनायका नका उपेक्षा करुं ॥२॥
हीन दीन मूर्ख परि शरण तुम्हासी । आलो हषिकेशी अंगिकारावा ॥३॥
निळा म्हणे तुम्ही देवा कृपा सागर । मी तंव किंकर लवण रेणू सानसा ॥४॥
२७६
गोड माझी वाणी तुम्हीं करुनि श्रीहरी । लावावी वैखरी कीर्तनस्तवनीं आपुलिये ॥१॥
इतुलेंनिचि सार्थक माझया होईल जन्माचें । अभयदान तुमचें ऐसें झालियावरी ॥२॥
बहुत दिवस आस्था मनीं वाहिली हेचि । करावी तुमची सेवा-स्तुति निजभावें ॥३॥
निळा म्हणे चरणावरीं ठेविली डोई । अपराध ते माझे कांहीं मना नाणावें ॥४॥
२७७
ठेऊनियां भाव तुमचिये चरणीं । बैसेन श्रवणीं वैष्णव करितां कीर्तन ॥१॥
याचिपरी सार्थक हा करीन काळ । जाऊं नेदी निर्फळ ऐसें आयुष्य नरदेह ॥२॥
यथामती वर्णीन तुमचे कीर्तिपवाडे । नाचोनी बागडे नाचोनी बागडे निर्लज्ज होउनी मानसीं ॥३॥
निळा म्हणे हेंचि आर्त निरंतर माझें । चरण यासी साक्ष तुझे पंढरीनाथा ॥४॥
२७८
तुमचीया बळें तुम्हांसवें खेळावें । आपल्या नाडावें मतिवादें धांवता ॥१॥
याचिसाठीं क्षणक्षणां विनंति करीं । ठेवावें मजवरी अवलोकन कृपेचें ॥२॥
तुम्हांसी न भजतां योगयाग सायास । तैंचि भवपाश होती फळें देऊनी ॥३॥
निळा म्हणे जप तप ध्यान संपत्ति । कृपेंविण तुमचे होती बंधना मूळ ॥४॥
२७९
दुजे नेणोनियां कांही । आठवितों तूतें देहीं ॥१॥
यासी साक्षी तूंचि कीं गा । अंतरींच्या पांडुरंगा ॥२॥
जे जे उठती संकल्प । मनी तें तें तुमचे रुप ॥३॥
निळा म्हणे चित्तें वित्तें । होतें जें जें कांहीं जातें ॥४॥
२८०
देतां घेतां येतां जातां । सदा तुझी संनिधता ॥१॥
नाहीचि कल्पांतीं वियोग । ऐसे व्यापियेले अंग ॥२॥
नाहींचि कल्पांतीं वियोग । ऐसें व्यापियेले अंग ॥३॥
सवप्न निद्रे आणि जागृती । अवघे ठायीं तुझीचि स्तुती ॥४॥
निळा म्हणे देखे ऐके संगें तुझया जें जें चोखे ॥५॥
२८१
त्रिवेणीसंगमी बुडती बहुत । नेघे प्रायश्चित त्यांचे गंगा ॥१॥
ज्यांचे कर्म जैसें भोगिती ते फळ । गंगा ती निर्मळ जैसी तैसी ॥२॥
बुडती जहाजें वायूचिया संगे । परि दोष नलगे वायूसी तो ॥३॥
निळा म्हणे तैसा परमात्मा श्रीहरी । वर्ते सर्वांतरी अलिप्तपणें ॥४॥
२८२
न मागों कांही तुम्हां धन वित्त संपत्ती । सोसुनी विपत्ती नाम गाऊं आवडी ॥१॥
न घेऊनियां भार जाणीव शहाणीव माथां । करुं तुमची कथा नित्यकाळ आवडी ॥२॥
वसउनि संतसमुदाय भोंवते । गाऊं नाचूं प्रेमें आठवुनि तुम्हातें ॥३॥
निळा म्हणे ऐशापरी सारुं आयुष्य । करुनियां दास्य राहों तुमचे चिंतनी ॥४॥
२८३
नामीं गोंवियली वाचा । मनीं संकल्प हा तुमचा ॥१॥
ऐसा वेष्टलों जी हरी । हातें पायें अवघ्यापरी ॥२॥
देखों जाय रुप तें दिठी । श्रवणीं त्याही तुमच्या गोष्टी ॥३॥
निळा म्हणे घरीं दारीं । देशी तूंचि देशांतरीं ॥४॥
२८४
नि:सीम भाव देखोनियां हरि । केली स्वीकारी पूजा त्याची ॥१॥
पत्र पुष्प तोय फल । घाली सकळ मुखींचि तें ॥२॥
कांहींची नेदी जाऊं वांया । पाहे भक्तांचिया हाताकडे ॥३॥
निळा म्हणे संतोष मानी । क्षीराब्धीहुनी परमामृता ॥४॥
२८५
परात्पररुपी ज्ञानाज्ञान आटे । परि हा लावी वाटे श्रुतीचिये ॥१॥
वेदविहितासी न पाडी अंतर । लाघविया थोर सूत्रधारी ॥२॥
भोगुनी गौळणी होय ब्रम्हचारी । अलिप्तपणें चोरी दहीं दूध ॥३॥
निळा म्हणे सर्व अग्निसंगे जळे । परि दोशा नातळे अग्नी जेवीं ॥४॥
२८६
पावो माझीं हेचि सेवा । करितों नित्यानित्य देवा ॥१॥
तुजचि आवडीच्या सुखें । गातों वार्णितों ते मुखें ॥२॥
पढतों ज्या ज्या नामावळीं । वाजवूंनियां हातें टाळीं ॥३॥
निळा म्हणे ध्यानीं मनीं । जें कां चिंतितों चिंतनीं ॥४॥
२८७
भाविकाचें अवघेंचि गोड । करुनि कोड स्वीकारी ॥१॥
भोळा नाथ पंढरीचा । न करी दासाचा अतिक्रम ॥२॥
न म्हणे रुक्ष थोडें कांही । घाली अवघेंही मुखींचि तें ॥३॥
निळा म्हणे कृपावंत । उभा तिष्ठत विटेवरीं ॥४॥
२८८
मागें पुढें अवघा हरी । घरीं दारीं हदयांत ॥१॥
याविण रितें न दिसे कोठें । सानें मोठें अणु रेणु ॥२॥
गगन दिशा महितळी । माजि पोकळीं तोचि तों ॥३॥
निळा म्हणे मनाबुध्दी । माजी संधी इंद्रियांच्या ॥४॥
२८९
राजा जाय तिकडे ऐश्वर्य संपत्ती । वैभवें चालती समागमें ॥१॥
वसे वनामाजी तेथें सर्व सिध्दी । घेऊनि समृध्दी वसतीपाशीं ॥२॥
नाहीं उणें धनावस्त्रा आणि भूषणा । अन्ना काष्ठा जीवना तृणा सैन्या ॥३॥
निळा म्हणे देवा तुम्ही लक्ष्मीवर । उभे कटीं कर जयापाशीं ॥४॥
२९०
राहो ध्यानीं मनीं हेंचि नित्य रुपडें । जे कां वाडेंकोडे आलें पुंडलिका भेटी ॥१॥
ठेवूनियां विटे दोन्ही चरण सुकुमार । विराजले कर सुंदर कटिप्रदेशीं ॥२॥
ज्यातें चिंतिताती योगी मुनिजन मानसीं । संत ज्यातें भजती नित्य कीर्तनआवेशीं ॥३॥
निळा म्हणे त्याविण दुजें नलगे मज कांहीं । जाणे अंतरीचें पांडुरंग सकळही ॥४॥
तुमच्या शेतमालाची जाहिरात करण्यासाठी कृषी क्रांतीला भेट द्या .
