धर्मदास बाबांचे जीवन हे सिद्ध पुरुषांच्या मांदियाळीतले होते. बाबांचे मुळगाव खापरी मुरबाड येथे अजोळी जन्म झाल्यामुळे ते मुळगाव ठरले गेले. बाबांच लहानपण म्हणजे.. मोटकी देहा कृती उमटे आणि नीज ज्ञानाची पहाट फुटे । सुर्या पुढे प्रगटे । प्रकाशु जैसा। तैसी दशेची वाट न पाहता । वयसेचीया गावा नयेता। बालपणीच सर्वज्ञता । वरी तयाते । तेथ सिद्ध प्रज्ञोचिनी लाभे । मनची सारस्वत दुभे । मग सकळ शास्त्र स्वयंभे । निघती मुखे ।
असे होते, बाबा या जगाशी अकरा वर्ष पर्यंत संवाद करायचा नाही म्हणून आपली मान वक्र करून ११ वर्षा पर्यंत मौन धारण करून राहिले होते. अकराव्या वर्षी शेवटी बाबांना एका सिद्ध पुरुषांनी स्पर्श कृपा करून लावूनिया हाथ कुरवाळीळा माथा। सांगितली चिंता न करावी म्हणून उपदेश केला आणि बाबांची वाणी प्रवाहित होऊन जन सामन्यास सुस्नात करू लागली बाबांचं जन्म हा अक्षय तृतीया या अक्षय मुहूर्ताचा असल्या मुळे बाबांच्या मुखातून यायचं ” माझी जन्म तिथी सर्वच साजरी करतील वेगळी करायची गरज नाही ”
अकराव्या वर्ष पर्यंत गुरराखण्याचं काम केलं आणि बाराव्या वर्षी बाबांनी ब्रह्मचार्य स्वीकारून जगत उध्दारासाठी लौकिक घराचा त्याग केला. प्रथम शहापुरातील काळे पाडा येथे काही दिवस वास्तव्य केले. तेथे मंजुळ दास आणि नामदास या दोन साध्वीनी बाबांचा अनुग्रह स्वीकारून आपलं संपूर्ण जीवन बाबांच्या सेवेसाठी ब्रम्हचार्यव्रत पालण करून समर्पित केले.
नंतर बाबा पुढे श्री क्षेत्र तुंगेश्वर येथे पर्ण कुटी बांधून वास्तव्य करून राहिले. श्री क्षेत्र तूंगेश्वर हे प्राचीन पांडव कालीन शिवालय अशी पूर्वजांकडून माहिती मिळत होती. तसेच हेमाड पंथीय काही अवशेष मंदिराच्या आजूबाजूला काही शिलालेख पाहायला मिळतात.
श्री क्षेत्र तूंगेश्वर हे काळू नदीच्या तीरावर वसलेले असून गंगेचा उगम हरिश्चंद्र डोंगरातून आहे असे सिद्ध होत आहे. श्री क्षेत्र तुंगेश्वर घनदाट जंगळानी वेढलेले असल्यामुळे त्याठिकाणी हिंस्र पशुंचे वास्तव्य जाणवत अस्तांना बाबांच्या सानिध्यात नित्य गंगेच्या मध्येभागी असणाऱ्या कुडांवर वाघाचा वावर जाणवू लागल्या नंतर बाबांनी हातामध्ये काठी घेऊन त्या वाघास रागाने उद्देशून बोलू लागले “अरे देवा तुला जर मला भेटायचं असेल तर देवाच्या रूपाने ये वाघाच्या रूपाने येऊ नको नाहीतर काठीने बडवून काढील ” अस म्हटल्यावर तो वाघ तेथून अदृश्य झाला. नंतर शेषाच भलमोठ रूप धारण करून नागदेवता मठाच संवरक्षण बनून नित्य वास करू लागली. अजूनही भाविकांना त्या नागदेवाचं दर्शन अधून मधून घडत असत .
श्री क्षेत्र तुंगेश्वर हे आपल्या कार्याचे क्षेत्र निवडून बाबांनी टेंभरे, दहीवली, भागदळ आणि शहापूर या परिसरातील भागा मध्ये “संसाराच्या नावे घाळूनिया शून्य । वाढता हा पुण्य धर्म केला । हरी भजने हे धवळिले जग। चुकविला लाग कलीकालाचा ”
या प्रमाणे संपूर्ण परिसर भजन आणि कीर्तनाच्या माध्यमातून पूनित केले. बाबांचं शालेय शिक्षण कुठलेही नसल्याने लिहिता येत नव्हते परंतु बाबांचं वाचन एवढं व्याकरण बध्द आणि शुध्द होत की आमच्या सारख्या अनेक उच्चशिक्षित साधकांना ज्यावेळी ज्ञानेश्वरी, भागवत, गाथा सारखे ग्रंथ पारायण करायचो त्यावेळी काना मात्रा चुकविला की बाबा काठी घेऊन येत आणि आम्हाला ती ओवी तो अभंग पुन्हा म्हणायला आणि वाचायला लावत असा ग्रंथा बद्दल शुध्द भाव बाबंच्याकडे होता. बाबा आपली परंपरा सांगत असताना वै.प. पु मामा साहेब दांदेकरांचा अनुग्रह मिळाल्याचं सांगायचे.
बाबांच्या सिद्दीचे दर्शन म्हणजे बाबा ज्या वेळेस रामायण, महाभारत, भागवत कथा सांगायचे त्यावेळी कुठलाही ग्रंथ बाबांच्या समोर नसायचा हा आमचा प्रत्यक्ष अनुभव आहे. बाबांचा उपदेश म्हणजे ज्ञानोबा तुकोबांच्या भक्ती प्रमाणे असायचा
” ब्रह्मज्ञानी जरी झाला पावन तरी देव तीर्थ भजन हे मार्ग सोडूनये असा असायचा संपूर्ण भारत दर्शन बाबांनी पायी यात्रा प्रवास करून दोन वेळा अपल्या जीवनात केला होता. त्या प्रवासात हिमालया मध्ये बाबांच्या जीवनात हनुमंतरायांच प्रत्यक्ष दर्शन आणि पंधरा दिवस वाघ बाबांच्या बरोबर दिवसा चालायचा आणि सूर्यास्ता नंतर बाबा झोपल्या नंतर वाघ जायचा आणि बाबांच्या झोपेच्या जगेच अंतर ठेवून पुढे आणि मागे नाग देवता रात्री बाबांचं हिमालयात संरक्षण करायचं हे प्रत्यक्ष बाबा कधी ब्रम्हलीन अवस्थेत असायचे तेव्हा सहज वाणीतून बाहेर पडायचं अध्यात्म बरोबर सामाजिक अन्याया विरोधात बाबा सक्रिय असायचे. त्या काळात म्हणजे १९७२ चा काळ दुष्काळ पडला तेव्हा मालशेत घाटा मध्ये चोरांच्या टोळ्यांचा सुळ सुळाट वाढत चालला होता त्यावेळी बाबा स्वतः उत्तम घोडे स्वार उत्तम दांडपट्टा चालवणारे आणि उत्तम तलवार बाजी करणारे असल्यामुळे बाबांनी चोरांच्या टोळ्या पळवून लावल्या आहेत.
संत परंपरेवर खूप श्रद्धा असल्या मुळे बाबांनी वारकरी संप्रदायाच्या प्रसारा साठी प्रथम काळे पाडा ते आळंदी अशी पायी दिंडी काढली नंतर वै. ह.भ.प पांडुरंग महाराज जागरे यांच्या मार्गदर्शनाने नडगाव ते आळंदी अशी पायी दिंडी काढली नंतर शहापूर तालुक्यासाठी सर्व भाविकांच्या प्रेमखातर आणि वै. पू. मधुकर बाबा गोसावी चंदनपुरिकर यांच्या साथीने गंगा देवस्थान वाफे ते श्री क्षेत्र आळंदी अशी पायी दिंडी वारकऱ्यांची साधना दृढ व्हावी या साठी काढली, त्या परंपरेला ६८ वर्ष पूर्ण झाली असून आळंदी मध्ये ” श्री संत ज्ञानेश्वर सेवा मंडळ ट्रस्ट आळंदी ” या नावाने शहापूरकर धर्मशाळेची स्थापना केली ती सध्या आमच्या अध्यक्षते खाली कार्यरत आहे सदर धर्मशाळे साठी बाबा आणि त्यांच्या साथीदारांनी भजन करून गावोगावी जाऊन झोलितील जे दान मिळाले त्यातून आणि कै. शांताराम शेठ काबाडी या व्यापाऱ्याच्या मदतीने आळंदी येथे ६ गुंठे जागा घेऊन धर्मशाळेची उभारणी केली.
आळंदी बरोबरच श्री क्षेत्र तुंगेश्वर मठ ते श्री क्षेत्र भीमाशंकर पायी दिंडी सोहळा हा बाबांनी चालू केला त्या सोहळ्यास ३६ वर्ष पूर्ण झाली आहेत. तसेच शहापूर तालुक्यातील श्री क्षेत्र त्रंबकेश्वर पायी दिंडी सोहळा ही यात्रा गेली ५० वर्ष पासून चालू आहे. तसेच शहापूर तालुक्यातील अनेक गावोगावी अखंड हरिनाम सप्ताह, रामनाम जपाचे आयोजन व फिरती एकादशी चे आयोजन गावोगावी जाऊन करून जन सामन्याला भक्तीच्या मार्गाला लावले. श्री क्षेत्र तुंगेश्वर येथे श्रावणी सोमवार, शिवलीलाअमृत पारायण, श्री गीता जयंती उत्सव महाशिवरात्री उत्सव, श्री राम नवमी उत्सव, श्रीमद्भागवत पारायण हे सर्व बाबांचे अध्यात्मिक कृतीचे दर्शन घडविण्याचे उपक्रम आज चालू आहे.
बाबांचं निर्वाण भाद्रपद द्वितीय सन २००८ असून त्या दिवशी बाबांचं वय ९७ ते ९८ वर्ष असावं असं बाबांच्या काही समकालीन साधकांनी सांगितले होते, जन्म तारीख नमूद नसल्या मुळे सांगता येत नाही. बाबांचा ध्यास कीर्तन परंपरेचं असल्या मुळे बाबांचं सानिध्य मला माझ्या जीवनात १६ व्या वर्षी मिळालं आणि बाबांनी मला एका वर्षात तू अभ्यास करून कीर्तन सांग असा उपदेश केला. मी वयाच्य १७ व्या वर्षा पासून कीर्तन परंपरेत वाहून घेतलं आहे हा प्रसाद बाबांच्या कृपेनं मला प्राप्त झाला.
बाबांच्या कृपेनं माझ्या जीवनात अध्यात्मिक जीवनाची सुरुवात झाली असून बाबांचा पहिला कीर्तनकार शिष्य हा प्रसाद मिळाला असून माझ्या कडे श्री संत ज्ञानेश्वर सेवा मंडळ ट्रस्ट आळंदीचा कार्य सेवा तसेच वारकरी साहित्य परिषद ठाणे जिल्हाध्यक्ष म्हणून कार्य सुरू असताना बाबांचं अनमोल कार्य पुढे चालत राहो त्यासाठी धर्मधारा ट्रस्ट ची स्थापना करून माझ्या कडून संत साहित्याचा प्रसार प्रचार हे कार्य बाबांच्या कृपेनं घडत आहे .
बाबांच्या परंपरेला जीवन समर्पित करणारे साधक मंजुळ दास, नामदास, भिका बाबा, बाळू बाबा, चंपकदास (परसुबाबा), चतुर दास (गोपाळ बाबा) असे अनेक सेवाधारी साधक असून बाबांचं शिष्य संप्रदाय ठाणे, रायगड, वाडा, पुणे, नाशिक असा महाराष्ट्रभर आहे बाबांच्या नंतर बाबांच्या कार्यावर आपले जीवन समर्पित करणारे बाळयोगी धनंजयदास महाराज हे सध्या श्री क्षेत्र तुंगेश्वर मठाचे मठाधिपती आहेत.
बालयोगी धनंजयदास महाराज मठाधिपती श्री क्षेत्र तुंगेश्वर मठ
ह.भ.प सुनिल महाराज भोईर
संथापक :- धर्मधारा ट्रस्ट जिल्हाध्यक्ष :- वा.सा.प ठाणे
शेतमालाची जाहिरात करण्यासाठी कृषी क्रांती ला भेट द्या
