dhantrayodashi information in marathi video
यंदा धनत्रयोदशी मंगळवारी, २ नोव्हेंबर रोजी साजरी होणार आहे. ती कार्तिक महिन्याच्या 13 व्या दिवशी येतो. या दिवसाला ‘उदयव्यपिनी त्रयोदशी’ असेही म्हणतात. दिवाळीच्या २ दिवस आधी हा उत्सव साजरा केला जातो. या दिवशी लोक आपली घरात साफसफाई करतात, दिवाळीच्या वस्तू खरेदी करतात आणि मिठाई बनवतात. सोने किंवा स्वयंपाकघरातील नवीन वस्तू खरेदी करण्यासाठी धनत्रयोदशी हा शुभ दिवस मानला जातो. दिवाळी, दिव्यांचा सण, धनत्रयोदशीपासून सुरू होतो आणि भाऊबीजेला संपतो.
धार्मिक मान्यतेनुसार, भगवान धन्वंतरीचा जन्म धनतेरस दिवाळीच्या दोन दिवस आधी धनत्रयोदशी म्हणून साजरा केला जातो. जेव्हा भगवान धन्वंतरी प्रकट झाले तेव्हा त्यांच्या हातात अमृताने भरलेला कलश होता. हिंदू धर्मानुसार ते आयुर्वेदाचे देवता आहे. या दिवशी भगवान धन्वंतरीची पूजा करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. धनत्रयोदशी आणि धन्वंतरी जयंती या नावानेही धनत्रयोदशी ओळखली जाते.
हिंदू पौराणिक कथांमध्ये ‘धनत्रयोदशी’ हा दिवस शुभ मानला जातो कारण या दिवशी धनाची देवता कुबेरासह देवी लक्ष्मी समुद्रमंथनाच्या वेळी महासागरातून अवतरली होती असे मानले जाते. तेव्हापासून लोक देवी लक्ष्मी आणि भगवान कुबेर यांना यशस्वी जीवन जगण्यासाठी दैवी आशीर्वाद मिळविण्यासाठी प्रार्थना करू लागले. धनत्रयोदशीच्या दिवशी सोन्या-चांदीसारख्या मौल्यवान धातूंची खरेदी करणे हे देवी लक्ष्मीचे घरात स्वागत करण्यासाठी शुभ मानले जाते. नवीन व्यवसाय सुरू करण्यासाठी किंवा घर, कार आणि दागिने खरेदी करण्यासाठी धनत्रयोदशीचा दिवस अत्यंत शुभ मानला जातो.
धनत्रयोदशीच्या पूजेसाठी सर्वप्रथम एका चौरंगावर लाल रंगाचे कापड पसरावे. यानंतर गंगाजल शिंपडून भगवान धन्वंतरी, माता लक्ष्मी आणि भगवान कुबेर यांच्या मूर्तीची स्थापना करा. देवासमोर तुपाचा दिवा लावावा. अगरबत्ती आणि अगरबत्ती लावा. भगवंताला लाल रंगाची फुले अर्पण करा. या दिवशी तुम्ही जे काही धातू, दागिने किंवा भांडी खरेदी कराल ते चौरंगावर ठेवा. पूजेदरम्यान “ओम ह्रीं कुबेराय नमः” चा जप करा. धन्वंतरी स्तोत्राचे पठण करावे. लक्ष्मी स्तोत्र आणि लक्ष्मी चालीसा पाठ करा.
धनत्रयोदशी या सणामागे एक मनोवेधक कथा आहे. कथित भविष्यवाणी प्रमाणे हेमा राजाचा पुत्र आपल्या सोळाव्या वर्षी मृत्युमुखी पडणार असतो. आपल्या पुत्राने जीवनाची सर्व सुख उपभोगावीत म्हणुन राजा व राणी त्याचे लग्न करतात. लग्नानंतर चवथा दिवस हा तो मृत्युमुखी पडण्याचा भयंकर दिवस असतो. या रात्री त्याची पत्नी त्यास झोपू देत नाही. त्याच्या अवतीभवती सोन्या चांदीच्या मोहरा ठेवल्या जातात. महालाचे प्रवेशद्वार ही असेच सोन्या चांदीने भरून रोखले जाते. सर्व महालात मोठमोठ्या दिव्यांनी लखलखीत प्रकाश केला जातो. ती त्यास वेगवेगळी गाणी व गोष्टी सांगून जागे ठेवते. जेव्हा यम राजकुमाराच्या खोलीत सर्परूपात प्रवेश करण्याचा प्रयत्न करतो तेंव्हा त्याचे डोळे सोन्या चांदीने दिपतात. या कारणास्तव यम आपल्या जगात(यमलोकात) परततो. अशा प्रकारे तिने राजकुमाराचे प्राण वाचवले. म्हणूनच या दिवसास यमदीपदान असेही म्हणतात. या दिवशी सायंकाळी घराबाहेर दिवा लावून त्याच्या वातीचे टोक दक्षिण दिशेस करतात.त्यानंतर त्या दिव्यास नमस्कार करतात. याने अपमृत्यू टळतो असा समज आहे.धनत्रयोदशीबद्दल अजून एक दंतकथा आहे. इंद्राने जेव्हा असुरांना बरोबर घेऊन समुद्र मंथन केले, तेव्हा त्यातून या दिवशी देवी लक्ष्मी प्रगट झाली.त्याच वेळी समुद्रातून धन्वंतरी अमृतकुंभ बाहेर घेऊन आला. म्हणून धन्वंतरीचीही या दिवशी पूजा केली जाते. म्हणून या दिवसास धन्वंतरी जयंती असेही म्हणतात.
शेतमालाची मोफत जाहिरात करण्यासाठी कृषी क्रांती ला अवश्य भेट द्या
