रुप सामावलें दर्शन ठाकलें – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग २७५
रुप सामावलें दर्शन ठाकलें ।
अंग हारपलें तेचि भावीं ॥
पाहों जाय तंव पाहाणया वेगळें ।
ते सुखसोहळें कोण बोले ॥१॥
जेथें जाय तेथें मौनाचि पडिलें ।
बोलवेना पुढें काय करुं ॥२॥
सरिता ना संगम ओघ ना
भ्रम नाहीं क्रिया कर्म तैसें झालें ॥
जाणों जाय तंव जाणण्या सारिखें ।
नवल विस्मय कवणा सांगों ॥३॥
बापरखुमादेविवरुविठ्ठलुचि अंगीं ।
निवृत्तिरायें वेगीं दाखविला ॥
तोचि सबरा भरितु ।
रुपनामरहितु निच नवा ॥४॥
अर्थ:-
ब्रह्मात्मसाक्षात्कार अंतःकरणांत ठसावला म्हणजे त्या अद्वैत स्थितिमध्ये ज्ञानाचा व्यवहार थांबतो व देहभाव नष्ट होऊन परमात्मस्वरूप होतो. विचार करू गेले तर पाहणारा हाही भाव त्याठिकाणी वेगळा राहात नाही. त्या परमात्मसुखाचा सोहळा कोण सांगेल. कोणत्याही रितीने बोलले तरी मौनची पडते. म्हणजे शब्द मावळून जातो या अडचणीमुळे परमात्मसुखाचे कोणत्याही शब्दाने वर्णन करता येत नाही.याला काय करू. नदी समुद्राला मिळून समुद्ररूप झाल्यानंतर, ‘सरिता संगम ओघ’ इत्यादी म्हणणे भ्रम आहे. त्या प्रमाणे त्या अद्वैत आत्मस्थितीमध्ये क्रिया, कर्मादिकाचा काही संबंध नाही. जाणावयास जावे तर जाणण्या सारखी ती वस्तु नाही. अशा आत्मस्थितिचा विलक्षण अनुभव मी घेतला. काय आश्चर्च आहे. ते कोणाला सांगावे. माझे पिता व रखुमाईचे पती जे श्रीविठ्ठल ते माझ्या अंगी निवृत्तिरायांने दाखविले. आतां त्यांची स्थिति काय सांगू ! ते नित्य नूतन, नामरूप,आदि अंतरहित सभराभरित म्हणजे अंतर्बाह्य तोच आहे. असे माऊली सांगतात.
रुप सामावलें दर्शन ठाकलें – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग २७५
संत ज्ञानेश्वर अँप डाउनलोड करा.
