पदत्रयादि विलक्षण नातळे वर्णावर्ण – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग ७८७
पदत्रयादि विलक्षण नातळे वर्णावर्ण ।
पंचभूतिकपण नातळे ज्यासि ॥१॥
ते स्वयंभ प्रमाणें घनावलेन पणें ।
द्वैताद्वैत नेणें तैसें आहे ॥२॥
नामरुपाचा भेद तुटलासें संबंध ।
स्वयें निजानंद भोगी बापा ॥३॥
सारुनि लक्ष लक्षणा शास्त्राचा उगाणा ।
तेथ वेदांदि षडदर्शना नुमगे पाही ॥४॥
तयामाजि तें असतसे निरुतें ।
न चोजवें पंथें नवल ज्याचें ॥५॥
म्हणौनिया परिसा चौंचीचि उजरीं ।
तेंचि निर्विकारी प्रकाशले ॥६॥
निवृत्तिदास म्हणे हा निजभाव ।
बोलो नये ठाव तैसे जाले ॥७॥
अर्थ:-
त्या परमात्म्याचे स्वरूप सच्चिदानंदपदांनी बोधन करता येत नाही. त्याला वर्णावर्ण भेद स्पर्श करू शकत नाही. ते पाचमहाभूतापलीकडे आहे. ते स्वयंसिद्ध द्वैताद्वैताच्या पलीकडे आहे. त्याच्याठिकाणी नाम व रूप नसून ते केवळ सत्, चित्त, आनंदरूप आहे. हेच तुझे स्वरूप असल्यामुळे त्याचा आनंद भोगीत राहा. लक्ष, लक्षण, वगैरे विनाकारण शास्त्रांच्या खटपटी सोडून दे अशा कसोटीने ते स्वरूप चार वेद व सहाशास्त्रानांही उमगले नाही.खरोखर ते या सर्वांमध्ये आहे. परंतु यांनी ज्या मार्गानी शोध चालविला त्या मार्गानी ते सापडत नाही. हे आश्चर्य आहे. असे असूनही खरोखर चारी वेदांचा असा थोरपणा आहे की त्यांनी ते स्वरूप असे आहे असे जरी सांगितले नसले तरी ते निर्विकार आहे असे सांगितले. ते स्वरूपच आपण आहो.हे बोलून दाखविता येण्यासारखें नाहीच. परंतु याबद्दल बोलावयाचा झाले तर असे बोलावे लागते असे निवृत्तीदास माऊली सांगतात.
पदत्रयादि विलक्षण नातळे वर्णावर्ण – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग ७८७
संत ज्ञानेश्वर अँप डाउनलोड करा.
