करीं वो अद्वैत माला केले – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग ६०८
करीं वो अद्वैत माला केले
इसन्यो सहिंवर ।
सिध्दपुरासि गयो ।
वोलु नाहीं तया दादुला
भवसागरीं न सरत कीयो ॥१॥
माह्या वर्हाडिणी नवजणी
सांगातिणी सवें बारा सोळा ।
अनुहात तुरे वाजोनि गगनीं
जगीं जया सोहळा ।
मान्हा पतीपर्यंत त्याले
देखि वो जग जाया आंथला ॥२॥
बाप दिन्हो ज्या घरीं
त्या लेवो नाहीं ।
जाति ना कुळ त्यान्हा
पालऊ धरि गयो तंव
तो सूक्ष्म ना स्थूळ ॥३॥
बिहति बिहति मी गये तंव
त्यान्हे माले धरे वो हाती ।
पाठिमोरा वरु वोलख्या
त्याने मी बैसे पाठी ॥४॥
निरंजनीं मंडप ध्याल्यावो ।
लज्ञविण जाया पाणिग्रहण ब्रह्मक्षरीं ।
बोलीनें तंव त्यान्हे नेत्रीं
दिन्हीं वो खुण ॥५॥
पांचजणी सावधान म्हणीयावो ।
आशा सवती अडधरी ।
जननिककरंडिये देहे समाविन
त्यान्हे माल दिन्हे चिर ॥६॥
त्याचि सखिया मान्हीया
येरि वों चौघीजन्हे ।
मिले सुमले येकी करोलीले ।
जासो यापरी चालविजे सुघरवासु ॥७॥
जान्हे सेजे मी पहुडणे तंव
तो नपुंसकू वो ।
जया इंद्रियांविण जान्हा विस्तारु तो
पुरुष जगी कैसा वो जाया ॥८॥
सोहं वो घरदारीं नांदतां बोला
धन्यो येक पुत नाराज तोही योगिया
चालवा व्याईसने मिवो जाया वांझ ॥९॥
पांच तान्ही वो पांच पारिठि
पांच वो सत्य मान्हा पोटीं ।
अझुणी मी करणकुमारी वो
परपुरुवेंसी नाहीं जाया भेटी ॥१०॥
मज चौघे दीर भावे राखती
चौघी नणंदा आटिती ।
तेणें लागलें मज पिसें ।
बाईये वो तत्त्वमसी
डोळां लेती ॥११॥
ज्यानें माझें मन सुखी
जाया निरालंबीं निरंतरी ।
राणे रखुमाई भ्रतार श्रीकृष्ण तो
म्या दिठी ठो अंतरीं ॥१२॥
दशदिशा दाही जाण दस
वो अकरावें मन ।
बारा सोळा मान्हा सखिया
वेचिवोनी निजसजन ॥१३॥
करिं वो कांकण शिरीं बासिंग
दाखडाव्या पंढरपुरासि गयो ।
बापरखुमादेविवरु विठ्ठलु
त्यांणें चरणीं समरस गयो ॥१४॥
अर्थ:-
एक विरहिणी परमात्म्याबद्दल आपल्या सखीजवळ बागलाणी भाषेत अनुवाद करीत आहे. हे सखे, मी हातात अद्वैताची माला घेऊन या परमात्म्याशी मी स्वयंवर केले. आणि सिद्ध माझे आत्मस्वरुप त्याचे ठिकाणी गेले. त्या नवऱ्याजवळ मी बोलले नाही. त्याला फक्त पाहिते मात्र तो त्यानी मला भवसागरापासून दूर केले. माझ्याबरोबर नवविधा भक्तिरूपी वहाडिणी होत्या त्याच्याबरोबर बारा सोळा वहाडिणी होत्या त्यानी अनुहताचे वाद्य वाजवून जगांत माझ्या पतीचा म्हणजे परमात्म स्वरुपाचा मोठा सोहळा केला. तो मला दाखविला. आणि जग दिसेनासे झाले.बापाने ज्या घरी मला दिले. त्याला पहावयास जावे तर त्याला जात, कुळ वगैरे काही नाही. अशाचा मी पदर धरिला. तर तो स्थूलही नाही, सूक्ष्मही नाही, भीत भीत त्याच्याकडे गेले, तो त्यानी मला हाती धरले. नंतर मी त्याला ओळखल्यावर मी त्याचे जवळ जाऊन बसले. माझे लग्नाचा मण्डप निरंजन जो परमात्मा त्याच्या स्वरुपामध्ये घातला होता. आणि लग्ना शिवाय माझे पाणी ग्रहण आणि ब्रह्मस्वरुपाचे वर्णन केले. तोच त्याने नेत्राने मला खूण केली. माझ्या आणि परमात्मस्वरुपां मध्ये अडचण करणाऱ्या म्हणजे अंतरपाट धरणाऱ्या आशा तृष्णादि सवती त्या मला सावधान म्हणण्याकरिता आल्या. त्यांनी मला करंडीमध्ये अटकविल्याप्रमाणे मला देहाभिमान धरवून मला नेसावयास वस्त्र दिले. नवऱ्या मुलाकडील त्याच्या चार सख्या एकत्र मिळाल्या त्यापैकी एका करवलीने मला त्या नवऱ्याचे घरी चालवले. त्या नवऱ्याचे घरी मी जाऊन त्याचे शेजारी निजले. तो नपूसंक आहे असे मला समजले. इंद्रियावाचून ज्याचा विस्तार आहे, असा पुरुष स्त्रीचा भ्रतार कसा होईल. ज्या घरांत सर्वत्र सोहंचा नाद त्या घरांत मी नाखुषीने नादंत असता एक बोधरुपी पुत्र झाला. तोही योगाच्या मागनि पतीरुपच झाल्यामुळे मी पुन्हा वांझ आहे ती आहेच. पुन्हा माझे पोटी तान्ही, पारठी, अपंचीकृत. पंचीकृत अशी मुले झाली.तरी मी पण अजून करणकुमारीच आहे. म्हणजे अजूनही मी लहान मुलगीच आहे. कारण मला अजून परपुरुषासी म्हणजे परमात्मस्वरुपाशी भेट झाली नाही. माझे दीर म्हणजे चार वेद रक्षण करणारे आहेत. चार नंणदा म्हणजे चारी वाणी आटून जातात. असे झाल्यामुळे मी अगदी वेडी होऊन गेले. तत्त्वमसि हे अंजन डोळ्यांत घातल्यामुळे माझे मन परमात्मस्वरुपाच्या ठिकाणी निरंतर सुखी झाले. माझे पिता व रखुमादेवीचा भ्रतार राजराजेश्वर जो श्रीकृष्ण तो मी आपल्या अंतःकरणांत पाहिला. तो दशदिशा म्हणजे सर्वव्यापी असणारा असा, माझी दहा इंद्रिय व अकरावे मन त्याचप्रमाणे चंद्र सूर्याच्या बारा सोळा जोड्या त्याच माझ्या सज्जन सख्या, हातात कंकणे घालुन व डोक्याला मुंडावळ म्हणजे बासिंग बांधून त्या मला पंढरपूरास घेऊन गेल्या. त्यांनी मला मााझे पिता व रखुमादेवीचे पती श्रीविठ्ठल,तो दाखविला आणि त्याचे चरणाचे ठिकाणी मी समरस होऊन गेले.असे माऊली सांगतात.
करीं वो अद्वैत माला केले – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग ६०८
संत ज्ञानेश्वर अँप डाउनलोड करा.