आकार स्थूळ नाशिवंत – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग ३६१
आकार स्थूळ नाशिवंत ।
हे तरी जाईल भूमि आंत ।
तयावरि हरि चालत ।
तेणें होईल कृतकृत्य ॥१॥
देहो जावो अथवा राहो पांडुरंगीं दृढ भावो ॥२॥
दुजा गुण आपीं मिळें ।
तरि मी होईन गंगाजळ ।
हरि अभिषेक अनुदिनीं ।
सुखें सर्वांगावरि खेळे ॥३॥
तिजा गुण तेजरुप ।
तरि मी होईन महादीप हरि
रंगणी दीपमाळा ।
दीप उजळीन समीप ॥४॥
वायु व्यापक चौथा गुण ।
तरि मी विंजणा होईन ।
हरि अष्टांगे विनवी मना ।
ऐशा दृढ धरिन खुणा ॥५॥
आकाश पांचवा गुण ।
तरि मी प्रसादीं राहेन ।
बापरखुमादेविवरा अखंड
तुझे अनुसंधान ॥६॥
निमीष नलगे मन वेधितां ।
येवढी तुझी स्वरुपता ॥१॥
विठोबा नेणों कैसी भेटी ॥
उरणें नाहीं जिवेसाठीं ॥२॥
उरणें उपाधि कारणें ।
तें तों नेमिलें दर्शनें ॥३॥
निवृत्तिदासा वेगळें ।
सांगावया नाहीं उरलें ॥४॥
अर्थ:-
आकाश पांचवा गुण । तरी मी प्रासादी राहेन । बापरखुमादेविवरा । अखंड तुझें अनुसंधान ॥६॥ उपासकाची देहत्यागानंतरही भगवत्व उपासनेविषयी किती निष्ठा असते तें या अभंगांत सांगतात. स्थूल शरीराचा आकार नाशिवंत असल्यामुळे तो केव्हा तरी भूमीत जाणार तो अशा भूमीत मी घालीन की त्यावरुन भगवान श्रीहरि चालतील. त्यामुळे मी कृतकृत्य होईन. हा माझा देह जावो किंवा राहो पांडुरंगाच्या ठिकाणी माझा अत्यंत दृढभाव आहे. शरीरांतील दुसरा गुण जो पाण्याचा भाग आहे. तो मी गंगेमध्ये नेऊन मिळवीन, म्हणजे श्रीहरिला अभिषेक चालला असता त्या गंगाजळाच्या निमित्ताने श्रीहरिच्या सर्वांगावर मी खेळेन. शरीरातील जो तेजोरुप भाग तो मी श्रीहरिच्या पुढे लावलेल्या निरांजनांमध्ये नेऊन मेळवीन. किंवा श्रीहरिच्या अंगणांत ज्या दीपमाळा लावल्या जातील. त्यामध्येही माझ्या शरीरातील तेजोभाग नेऊन मेळवीन. शरीरातील चवथा गुण जो वायु तो श्रीहरिच्या अंगावर पंख्याने घातला जाणारा जो वारा त्या वाऱ्यामध्ये नेऊन मेळवीन. व त्यामध्ये श्रीहरिच्या आठही अंगांना शीतलता देऊन श्रीहरिला संतोषीत करीन. असा हा माझा दृढ निश्चय आहे. त्याप्रमाणे माझ्या शरीरातील पाचवा जो आकाश गुण तो श्रीहरिच्या मंदिरांत आकाश होऊन राहिन.माझे पिता व रखुमादेवीचे पती श्रीविठ्ठला यांचे अखंड अनुसंधान लागावे अशी माझी उत्कट इच्छा आहे. असे माऊली सांगतात.
आकार स्थूळ नाशिवंत – संत ज्ञानेश्वर महाराज अभंग ३६१
संत ज्ञानेश्वर अँप डाउनलोड करा.
