संत भानुदास अभंग पंढरीमाहात्म्य

संत भानुदास अभंग पंढरीमाहात्म्य गाथा – एकूण १४ अभंग

२२

हेंचि साधकांचें स्थळ । भोळें वंदिती निर्मळ ।
अभाविक जे खळ । तयां नावडे सर्वथा ॥१॥
तें हें जाणा पंढरीपुर । मोक्ष मुक्तिचें माहेर ।
करती जयजयकार । वैष्णव ते आनंदे ॥२॥
टाळघोळ चिपुळ्या नाद । दिंड्या पताका मकरंद ।
गाती विठ्ठलनाम आल्हाद । अट्टहास्य करुणी ॥३॥
भानुदास अहोरातीं । देवा करितसे विनंती ।
या वैष्णावांचे सांगाती । मज जन्म देई देवा ॥४॥

२३

न येसी योगियांच्या ध्याना । अन बैसरसी मुनीजनांच्या मना ।
तो तुं पंढरीचा राणा । भीमातीर निवासी ॥१॥
साक्ष अससीं सर्वाभूतिं । असुनीं न दिसे जगतीं ।
पांडुरंग बालमूर्ति । प्रगट उभी विटेवरी ॥२॥
न कळे शास्त्रिकां संवाद । शब्दीं न सापडे बोधा ।
तो तुं उभा परमानंद । पुंडलिक द्वारीं ॥३॥
वेद अचोज आंबुला । श्रुति करती गलबला ।
तो तु घननीळ सांवळा । भानूदासा अंतरीं ॥४॥

२४

आगम निगमांचे स्थान । सर्वां हेंचि प्रमाण ।
मुनिजनांचे ध्यान । ती ही मूर्ति विटेवरी ॥१॥
धन्य धन्य पंढरपुर । सर्व तिर्थांचे माहेर ।
जडजीवा उद्धार । पांडुरंग पाहतांची ॥२॥
उत्तम तीर्थ चंद्रभागा । स्नान करितां दोषभंगा ।
मध्ये पुंडलीक उभा । दारुशनें तारीं जगत्र ॥३॥
भानुदास विनंती करी । प्रेमें नाचा महाद्वारीं ।
विठ्ठल डोळेभरी । पाहातां मुक्ति प्राणियों ॥४॥

२५

दांभिकाचा देव प्रतिमा धातुची ।
अज्ञान जनांची निष्ठा तेथें ॥१॥
योगियांचा देव हातां पायांविणं ।
भक्तांचा सगुण विटेवरी ॥२॥
मानसिक पूजा कर्मठालागीं ।
केले कर्म भोगी निश्चयेसी ॥३॥
आमुचा हा देव दोहीं विलक्षण ।
विरांलंब खूण आहे त्यांची ॥४॥
साक्षीचाही साक्षी आनंद जिव्हाळा ।
भानुदास लीळा गुज सांगे ॥५॥

२६

देखोनियां पंढरपुर ।
जीवा आनंद अपार ॥१॥
टाळ मृदंग वाजती ।
रामकृष्ण उच्चरिती ॥२॥
दिड्यापताकाचा मेळ ।
नाचती हरुषें गोपाळ ॥३॥
चंद्रभागा उत्तम ।
स्थानास्नानं पतीतपावन ॥४॥
पुंडलिका लागतां पायां ।
चुकें येरझार वायां ॥५॥
पाहतां विठ्ठलमूर्ति ।
भानुदासांसी विश्रांती ॥६॥

२७

न मागतां कांहीं न करिता सेवा ।
आलासी या देवी पंढरीये ॥१॥
तुं गा मायबाप विश्वासी तारक ।
तुवा पुंडलिक सुखी केली ॥२॥
चारिता गोधनें आलासी बा पायीं ।
पुंडलिक काहीं न बोलेची ॥३॥
चिन्मयाचा दीप साक्षीत्वासी आला ।
भानुदास त्याला नाम झालें ॥४॥

२८

पंढरीचें सुख पुंडलिकासी झालें ।
तेणेंही वांटिलें भक्तलांगी ॥१॥
भुक्तिमुक्ति वरदान दिधलें ।
तें नाहीं ठेविलें आपणापाशी ॥२॥
चंद्रभागे तीरीं आश्रम पुंडलिकाचा ।
तो विसाव तीर्थाचा तीर्थराव ॥३॥
एकें गुप्तरुप म्हणोनी मौनाचि धरिलें ।
एकीं चोहटा उभें केलें परब्रह्मा ॥४॥
कटीं कर विराजित उभा असे निवांत ।
समचरणशोभत ध्यान मुद्रे ॥५॥
समदृष्टी साजिरी कमळनयन वरी ।
पितांबरधारी शामप्रभा ॥६॥
ऐसा बरवाया बरवंट उभा असे नीट ।
मस्तकीं मुगुट तेजः पुंज ॥७॥
भक्तिज्ञानवैराग्य दिधलें भजना ।
वैकुंठींचा राणा भाग्यवंतु ॥८॥
ऐसा सुखाचा सागरु । विठ्ठल कल्पतरु ।
पुंडलिक थोरु । भक्तराज ॥९॥
भानुदासस्वामी तपें पुर्ण झाला ।
तो भक्तजना झाला मायबाप ॥१०॥

२९

परलोकींची वस्तु पंढरीसी आली ।
ती दैवे फावली पुंडलिका ॥१॥
घेतां देतां लाभ बहुतांसी जाला ।
विसावा जोडला पांडुरंग ॥२॥
न करितां सायास वस्तुची आयती ।
वैष्णवीं बहुतीं वेटाळिलीं ॥३॥
भानुदासस्वामी कृपेचा सागरु ।
विठ्ठल कल्पतरु वोळला आम्हां ॥४॥

३०

माणिकांचें तारू चंद्रभागे आले ।
भूषण तें जालें सनकादिका ॥१॥
पंढरपूर हें नीळियाची खाणी ।
नवलाव साजणी देखियेला ॥२॥
अवघिया देशांसी न्यावया पुरलें ।
आगरीं उरलें जैसे तैंसें ॥३॥
भानुदास म्हणे नीळ हा चोखड़ा ।
सुजडु हा जड़ा जीवन मुद्रा ॥४॥

३१

धन्य धन्य हें नगर ।
भुवैकुंठ पंढरपूर ॥१॥
धन्य धन्य चंद्रभागा ।
मध्यें पुंडलिक उभा ॥२॥
धन्य धन्य वेणुनाद ।
क्रीडा करितो गोविंद ॥३॥
धन्य पद्माळ्यांची पाळी ।
गाई चारी वनमाळी ॥४॥
धन्य पंढरीचा वास ।
देवा गाये भानुदास ॥५॥

३२

भाविकासाठीं उभा ।
विठु कैवल्याचा गाभा ॥१॥
युगें झालीं अठ्ठाविस ।
उभा पुंडलिका पाठीसा ॥२॥
न मानी कांही शीण ।
उभा तिष्ठत अज्ञोन ॥३॥
ऐसा कृपाळु दीनाचा ।
भानुदास म्हणे साचा ॥४॥

३३

पंढरींचें सुख पाहतां अलौकिक ।
वैकुंठनायक उभा जेथें ॥१॥
देवां जें दुर्लभ भक्तांसी सुलभ ।
रुक्मिणीवल्लभ उभा विटे ॥२॥
वैष्णवांचा मेळ करिती गदारोळ ।
त्यामाजीं गोपाळ सप्रेमें नाचे ॥३॥
जिकडे पाहे तिकडे होय ब्रह्मानंद ।
भानुदास आनंदे गात असे ॥४॥

३४

धर्मशास्त्रीं आहे नीत ।
पुनीत क्षेत्र सप्तपुर्‍या ॥१॥
काशी आदि असती सप्त ।
परि पवित्र पंढरी ॥२॥
न बाधीच पापलेश ।
ऐसा उल्हास नामाचा ॥३॥
सदाकाळीं वैष्णवजन ।
गातीं पावन रामहरी ॥४॥
धन्य त्यांचा रहिवास ।
नित्य गातो भानुदास ॥५॥

३५

आवडोनि कर कटीं ।
पाऊलें नेंहटीं विटेवरी ॥१॥
त्याचा छंद माझे जीवा ।
नाहीं देवा आणिक ॥२॥
काया वाचा आणि मन ।
लोभलें सगुण रुप देखतां ॥३॥
भानुदास म्हणे दृष्टी ।
पहातां गोमटी मूर्ति ते ॥४॥