संत शेख महंमद अभंग गाथा एकूण १८
१ – शेखमहंमद
गोपाळ दुबळा मी लस्करि तुझा ॥ काम क्रोध ब अहंकार तेजी ॥
वीकून खादले ॥ काये अंत पाहातोसि माझा ॥१॥
आसा मनसा त्रुसना कल्पना ॥ चोथी राणीयां पळाल्या ॥
हाचि सद्गुरु साथ मोहोजा । वैकुंठ मुक्ति मोकासा सेख महमद नेघे ॥
मन चरणीं राखावे अरिझा ॥२॥
नर देहि पावलास । सद्गुरुताता ॥१॥
चहुं खणीचि दुःखे सांगता आपार ।
येतुसे गहिवर आठवितां ॥छ॥
जड देह तरुवर भलंताचि घालिघाये ।
दुःख करुणा नये । कोण्हांलागी ॥ २ ॥
ज्या जैसें आवडे । तो तैसे तोडी ।
बहुजीव चरफडि । बोलता नये ॥३॥
संचित तुझे कृपे घाये बरे होति ।
मागुते तोडिति पालव नाव ॥४॥
पशुमछ आजा पुत्र । शस्त्रे विदारिती ।
हे दुःखे फजीति । न कळे कोण्हां ॥५॥
सयाति मध्ये वैराकार चाले ।
या दुःखाचे घायाळे । हरि पाहातोसि ॥६॥
हरि म्हणे प्रलब्धे । भोगिति सुखदुःख ।
भक्ति अभक्ति देख । वंदिति निंदिति ॥७॥
हे श्रीवचन ऐकोन । वैरागे आत्मज्ञान।
पाहिले परतोन सेख महमदि ॥८॥
तुम्ही कसे सोवळे सांगा जे मज कळे ।
चंदनाचे टिके । व्यर्धे केले १ छ।
पीत्याचे सिश्न मुत्राचे रोजन ।
ते वाटे येऊन पडलेति खोळे ॥छ ।
अशुद्धाचे आळे । विष्टेचे पेटाळे ।
नवमास विटाळे । वाढलें ते ॥२॥
गर्भाचि जाचणी आधोमुखें दुर्घाणी ।
कुंभपाके उकडोनि स्थुळ जाले ॥३॥
ऐसे शरीर वोवळे । ते कायें सोवळे।
भरलि ढिसाळें । अविद्योचि ॥४॥
नश्वर शरीरा । गंधाक्षत करा ।
पाणीनाचे विश्व साधुविण ॥५॥
विषयांचि धार । पापाचे डोंगर ।
विधीचे पसर । नका दाऊं ॥६॥
संताप अनुराग । दोन्ही माहार मांग ।
अहंकारे हा धींग मांडिलासे ॥७॥
कल्पना माहारि वासना चांभारि ।
तुम्हा परोपरिं बाटविती ॥ ८॥
सकाल ज्या रांडा पेंढारणी भांडा ।
त्यानि तुमच्या तोंडा । बोडविले ॥९॥
संकल्प न्हावी । विकल्प दावि मिथ्या देवा देवि ।
नका करूं ॥१०॥
ऐसि अंगसंगें वागविता भींगे ।
का घेतलि सोंगे ब्राह्मणोचि ॥११॥
चंदना लावावे । तरि चंदन तसे व्हावे ।
नाहीतर गळावे । गर्भीहूनि ॥ १२ ॥
हृदयी नाम सडा । प्रेम बोधा गाढा ।
तो ब्राह्मण थोडा । विरळागत ॥१३॥
सेख महंमद साचे । बोलियेले वाचे ।
आचार विप्राचे । भावातळि ॥१४॥
दयाळु म्हणवणें । हरि लाजीरवाणे ।
बिंदि वमनि । सेख महमद ॥१॥
चांगुण श्रीयाळ । वधीला त्याचा बाळ ।
सिरमागे केवळ । म्हणे रडों नका छ।
मलकाई अर्जुन । जा विलें कर चरण ।
नेणसि तुं जीवन । निष्टु धेंडीया ॥२॥
सीधी चक्रवती मला । शस्त्रे विदारिला ।
नाहि करुणा तुला । ससाणा हासि ॥३॥
स्त्री पुत्राच्या हातें । कर्वतविलें चंद्र हास्या ।
येता अनुपाते । धड नेघसि ॥४॥
प्रल्हाद आवडला कस्यप विदारिला ।
न भजे जाणोन केला घात त्याचा ॥५॥
सिता भक्ते नेली त्याचि त्वां शांति केली ।
हे नव्हेस खोलि परमार्थाचि ॥६॥
कोंस मामा शरिरी स्वगे तले उरि ।
तुं घातक क्षेत्र बोकाचे न्याय ॥७॥
सुदाम्याचे घेऊन बळिस मागसि दान ।
दृपदि पासि वाण । घेऊन उदार ॥८॥
कर्ण परिक्षिती अक्रूर । उद्धव हरिश्चंद्र ।
रखुमांगद कबीर त्या कसून पाहिले ॥९॥
सांगता भक्त कोडि वाढेल बहुत प्रौढी ।
नामदेव आवडि मांडिली येथे ॥१०॥
देव भक्तांचा गता भक्त उदार दाता ।
लाज नये आनंता उदार म्हणवितां ॥११॥
सुखाचा मागता हा सळितो नाना परि ।
धन्य भक्ताचे निर्धारि जाण होतसे ॥१२॥
स्वसुपति वरि लोळण ॥ सळत्या लासळण ।
धर्म नष्ट लक्षणे श्री गोपाळा ठाई ॥१३॥
हरि सिवकारि तत्पर । भक्ता मुक्ति उधार ।
ऐसा लंड सिरजोर । दुसरा नाही ॥१४॥
ऐसा अव्यक्त खाडिल । भक्ति केला आमोल।
रोख महमदिं सखोल । वर्णिला वाचे ॥१५॥
निसंग निलज होई वो धांगडि ॥
मग तुज लागेल गोडि परब्रह्मिचि ॥१॥
या लोकीकाची लाज धरसिल धमकटि (?) ॥
तरि तुज जगजेठि नातुडति ॥ २ ॥
नश्वर शरीर याचि काये लाज ॥
साधुनि घेई काज ॥ जो जिवित्व आहे ॥३॥
देह विठलाचें झाड : उचिष्ट वोवळें ॥
ते काय सोवळे होईल तुज ॥४॥
सेख महमद म्हणे प्रकृति साजणी ॥
भाव धरूनि मनि जाविद्या सोडा ॥५॥
संत शेख महंमद अभंग – ७
निट बसा डोळे पुसा ।
घातला पवसा झोपेने ॥१॥
कर्णबिळि ॥ वैसलि टाळि ॥
नाम नव्हाळि । ऐको नेंदि ॥ २ ॥
कानि बोंब मारा सावद करा ।
नाम उपचारा सेख महमद म्हणणे ॥३॥
संत शेख महंमद अभंग – ८
प्रतिमा दुलिता ॥ सळति देवरुसि ॥
गवणे केलं दासि तेतिस कोडि ॥१॥ ॥ छ ॥
तेव्हा काय सामर्थ्य जाहालें होते त्याचे ॥
बंद राक्सचि फोड वेतना ॥छ ।
सिध्याचि मि जी म्हणविले सेळिने ॥
गावाप गजा डोईवीर आणिली ॥२॥
तैसे समर्था सद्गुरुचे ॥ व्होवे धीर आतरिं ॥
देवते भुते फाडितना ॥३॥
पाहा रावेस राबणें । पुंजीले शुळपाणी ॥
सिर कमळे पाहुनि आराधीले ॥४॥
पाखला जे देणें सांगति प्रसिद्ध ॥
सेख महमद पुरानविद ॥५॥
संत शेख महंमद अभंग – ९ – संतपर
ब्रह्मीहून चंचले । त्या प्रयत्न न चले ।
मुरडिती सिनले । साधुसंत ॥१॥
मुरडितां मुरडे नाधेति त्या आघाटि ।
पाडति आव्हांटि । चौऱ्यासिस ॥२॥
धरूनिया बिज उगवति पडति ।
जन्म मरण सुति । फेरा त्यांला ॥३॥
भाजीलीयां बिज मग वे उगवेना ।
म्हणोनि धरि जना साधु संग ॥४॥
सदगुरुचे संगति होय ब्रह्म प्राप्ति ।
सेख महमद पाई प्रीति पद्मनामा ॥५॥
भयें आला के फकीर ॥
छाडी दुनियाकी फीकीर ॥१॥
आला नबिके तवकलि ॥
चिज न्या मत आवेलि ॥२॥
जालम नजीक जावे ॥
नसियत नतिज्या वावे ॥३॥
कली मारुचे पचे पीर ॥
हजरत मीरां साचे ॥४॥
सेख महमद मस्कूल ॥
लोलग्या बालेंबाल ॥५॥
संत शेख महंमद अभंग – ११
भोगा जाभीगा वेगळा ।
हरि जैसा चंद जप ॥१॥
मद्य मांस भक्षीति ।
हरि भोक्ता म्हणति ॥२॥
रांड पोर मेल्या वीर ।
रडतिल परोपरि ॥३॥
चिलो देऊनि भोक्ता ईश्वर ।
बोले श्री ळ सब्जधिर ॥४॥
खातां आनंदती आ टिरि ।
तरी भोगता श्रीहरि ॥५॥
ऐसे जाल्या हरि भक्ता म्हणा ।
सेख महमद दावि निजखुणा ॥६॥
संत शेख महंमद अभंग – १२ – निसर्गपर
मज जैसा निकामि नाहि वो दुसरा ।
आलो भुमिभार ॥१॥
भुमिभार म्हणउ हेत म दिक्षा ।
नयेचि मि लक्षा ।
योगीयां हे टिक पाहता बहुं थोर दिसे ।
परब्रह्म आसे आलक्षपे ॥२॥
रज लीन होईन । के हिन पीके होति गहन ।
रज मृत्तिकेने ॥३॥
सेक महमद आभांस न ।
भासे जनामध्ये आसे विजनपणे ॥४॥
मरण मारून मरा । भाई हो मरण मारून मरा ।
सद्गुरुस्वामि सेउनि । आत्महित आधी करा ॥ १ ॥
कष्टि होऊनि कुडि पडे बापुडि ।
जिव हा पुट करि वेरझारा ॥छ ॥
मरतां कोण्ही न दिसे ।
जे सारा हाट गाडग्याचा फेरा ॥२॥
स्वप्निचि भावना । तैसे जीवीत्व जाणा ।
जना नको सो डंब अहंकारा ।
येम जेव्हां जीवा करिल यातना ।
तेव्हां काकुलति येसि गव्हारा ॥३॥
विजवट गहन । तैसे जन्म मरण ।
देहि या पाट जिवनि नितनोवरा ।
सदगुरु वचने मरण मारुनि उरा ।
सेख महमद विनिवितो योगेश्वरा ॥४॥
संत शेख महंमद अभंग – १४ – कीर्तनपर
वैराग्य करा कथा । सांडुन डंबिक तया ।
स श्रोत्याचि बथा । हरेल तेणे ॥१॥
प्रेमे नेघे नाम गोडि ।
शब्द संस्कारें बडबडि न ।
होउनिया मोडि । या डोळ्यातें ॥ २ ॥
डोळे माळेखोवे लाजे ।
पाहाति विषयांचे राजे ।
तों तो कल्पना माजे । वासने संगे ॥३॥
मन दाहिवाटा । भरे चेतनेचा ताठा ।
ऐसा व्यापार हा खोटा हरिकथेमधी ॥४॥
सेख महमद मुसलमान ।
बोले हरि जोडेसि तुम्ही मांडुनियां ।
अवगुण प्रेमें कथा करा ॥५॥
संत शेख महंमद अभंग – १५ – श्रोत्यांना विनवणी
श्रोत्यांला आर्दास । करितो उदास ।
धरावा विस्वास हरिचे चरणी ॥१॥ छ ॥
करितो विनवणी समस्ता लागुनि ।
भाव धरूनि मनि अविद्या सांडा ॥छ॥
धरूनिया निर्धार सेवा हो ।
सद्गुरु तेणे भवसागरू तराला सति ॥२॥
आह ष्टा निंदा । सांडा विषय धंदा ।
मग तुम्ही गोविंदा ॥ आवडाल ॥३॥
सेख महंमदास माना उपदेश ।
सुरत्यांला रहिरास हाटकितसे ॥४॥
सांडि सांडि रे गोवळ्या नाना मते ॥
जेधे मी माजी हारपे ॥ लक्ष ते ॥१॥
आष्टधा प्रकृति तेणें जायां रे ॥
कर्ण छेदुनि भगवि मुद्रा वाया रे ॥२॥
सेवी सद्गुरु चर लवलाह्यारे ॥
तेणे सर्वहि अभ्यंतर पडे ठाया रे ॥३॥
येक म्हणति राखोना दाद भेद ।
जया नाहि आत्मज्ञान मुढ आंध ॥४॥
ये धरुनियां वेश मति मंद ॥
मंत्र दैवत संकल्प भव छेउ ॥५॥
सांडि भ्रांति उभ्रांति दत्तमानसि ।
करि चिंतन येकाग्र आहिर्णीसि ॥६॥
सेख महमद बोले स्वरूपेसि ॥
जगी अवतार घेतला मल वोसि ॥७॥
चौयासि भ्रमत जालो कासाविस ॥८॥
संताचा मारग लौकीकावेगळा ।
ते लाधली कळा सेख महमदा ॥ १॥
सविल वधिति गाई । म्हैसि हाले ।
येणे ते छेडिले काम क्रोध कल्पना ॥छ।
सविल करिति सोपाटा साठिं ।
येणे केल्या कोटि । महापुण्याच्या ॥२॥
सविल करिति विस्वासघात ।
याचि वरि नेत । परउपकारि ॥३॥
सविल ते खाति मद्य मांस सरा।
जाति येमपुरा येमाच्या जाचे ॥४॥
सिदि भांग भुर्का सेविति सविल ।
यारूचे आमोल निज नामाचा ॥ ५ ॥
सविल करिति सेत कुळवाडी ।
हा वाचे आवडी ॥ निरावलंब ॥६॥
सविला लागाल गुरु गोडिचा छंद ।
याचे वाचे हरिकथेचा ॥७॥
सविला आवडे लुडकि पोस्त ।
याला नित्य नित्य वीटेल चर्चा ॥८॥
सविला आवडे कुटाळि हा ।
भजे गोविंदा अहिर्निस ॥९॥
सेख महमद भाविकां प्रबोधा ।
अभाविका छउ अविद्येचा ॥१०॥
सविला आवडे चोरि मारि पाप ।
याला भाउभय परावाचेचि ॥१६॥
लोकाला (सविला) आवडे वहाड करणे ॥
सायोग्यता येणे धरीयेली ॥१७॥
योगींद्र इच्छिति नानाविध कर्म ।
यालागी परब्रह्म आंगे सदा ॥१८॥
अज्ञानाचि तपे ॥ अभिमानचि जे ।
द्वैत तेचि काजे ॥ शुभाशुभ ॥१९॥
त्रिगुण कल्पीत संविलांचे चित्त ।
ममत्वें विरक्त सेख महमद ॥२०॥
सविलचि कान कुटाळि ऐकति ।
याचे चित्त देति कीर्तनासि ॥२६॥
सविल करि नाना सोंग तोरा ।
याचा वेष बरा येक वर्ष ॥२७॥
येकाचे अनेक होति केल्याबरि ।
म्हणउनि त्याला सरि प्रळयाचि ॥२८॥
अष्टधा प्रकृति विहावी जोडिलेव ।
हरिहर ब्रह्मादिकां । हा लववेना ॥२९॥
सेख महमद या नांव ठाकले ।
भक्तिला धरिले भाविकांचे ॥३०॥
केकतिच्या झाडा कांटीयांचि ।
प्रबळता त्यात निवजता सुगंध केवडा ॥३६॥
तेवि अनेक दृष्टि । साधु निवजति ।
त्याचे गुण न धरिति नष्ट दुष्ट काटे ॥३७॥
सविल तोडिति साधु संतांचे मन ।
याने समाधान भलत्याचे केले ॥३८॥
नष्टा दष्टा जाये मोलेंविण वाया ।
कांटे करिति नास शरिराचा ॥३९॥
सेख महमद नष्टा दंष्टां बोधी ।
धरितिल संधी भाविक भोळे ॥४०॥
सविल पाहाति दोनि डोळियांनी ।
हा आनंत लोचनिं अनेक पाहे ॥४१॥
सविल विछिति लेहिले कागद हा ।
वाचि नंद कागद कोरे ॥४२ ॥
सविल भजति षमिक बुथिले ।
हा भजे परमार्थाने नाहिं वाम बुद्धि ॥४३॥
सविल पुरविति सोयेऱ्यांच्या कोड ।
याला बहु वेड साधुसंतांचे ॥४४॥
सविल एक देसि पुजिति देवता ।
हा पुजि भगता ॥ अनिवार ॥४५॥
सविल वार करि येता आता पीडिति ।
देव घेव करिति । पाप पुन्याचे ॥४६॥
सविल सोसिति गर्भ येमपुरि ॥
जाया गमन थोरि । जाळिली याने ॥४७॥
गरुड टके चिडीया सविलां पताका ।
दिंडीया तरुवर ऐक मताका यास ॥४८॥
तिवाल्या जमखाने सविला आवडति ।
यानि महिमा स्थिति । तिवासि थोरी ॥४९॥
सविलाचि तीर्थे पाण्याने वाहाति ।
या विवेक शांति सत्रावि वेणी ॥५० ॥
दगडाचे देउळे आवडति जना ।
याचे मना आणा ब्रह्मांड देउळे ॥५१॥
सविला आवति मंडत रखत ।
याला थोर शोभत मंडप नभः ॥५२ ॥
प्रतिमा देऊळे सविला आवडति ।
याचा देव सति । अखंड न खंडे ॥५३॥
सविला आवडति कांसिवाच्या घांटा ।
याचा गर्ज मोटा अनुहाते ॥५४॥
निकट निज जा सेख महमदाचि ।
मानली संता त्याचि प्रेमाने तत्वभळविता ॥५५॥
हुदंई वंदखान जत सत कवाडे ।
कोंडिला केवाडे । अव्यक्त व्यक्तिने ॥१॥
सद्गुरु मन तुष्टमान जाले ।
मग ते दोन्ही आले । वीक वैराग्य छ ।
भाव माझा घोडा भक्ति मा विळ ।
तस्कर गोपाळ । पचिके केले ॥२॥
वो चा हात खोडा विज्ञानाची खिटि।
परमा बळकटि । गोविंदा केलि ॥३॥
निजवृत्तिच्या बेड्या प्रेमाचे चामोटे ।
पिछोंडे गोमटे स्यांत्तिने वांधले ॥४॥
धर्म दया विरक्ति गळा तो रब ।
साजे आकलिना बोजे । हरित्वाने ॥५॥
हा झोड कळला पुंडलिका राया ।
वेळी लगवया टाकिलि विट ॥६॥
मागे मक्त सळिल हे श्रवण जाले ।
हरिकारा ग्रहि दिल्हे सेख महमदि ॥७॥
भक्ति लालुचि पा णाचा जाला ।
हाटे उभा आठविस युगे ॥८॥
भावाचा लोलिप्त अव्यक्त क्ति ।
येतो जड देह धरितो प्रतिमेचे ॥९॥
ऐकत उभा द्वारि भाव भक्ति आसे ।
निर्धार त्या ऐसे आणीक ये नाहि ॥१०॥
भोळि देखोनि सिंपिया नाग्याने ।
वाटि दुध त्याचि प्रीति सेवि ॥११॥
नर नरि ऐसी जना दिसे थोडी ।
याचा न कळे ? पथर कोण्हा ॥१२॥
याचेच उचिष्ट महार सेवि त्या सवे ।
नित जेवि पांडुरंग ॥१३॥
सुभासुभ नेणे विस्वाचा जनिता ।
सांपडिला सेखमहमदिं ॥१४॥
शेतमालाची मोफत जाहिरात करण्यासाठी कृषी क्रांती ला अवश्य भेट द्या
